Tag: MH17

Geplaatst op door

Antwoord op de 13 meest gestelde vragen van afgelopen week

Hier is het antwoord op de 13 meest gestelde vragen van afgelopen week

1: Ben je illegaal Oekraïne binnen gegaan?

Ik ben de DNR niet via Oekraïne binnen gegaan maar via Rusland. Aangezien Oekraïne de DNR niet als land erkent, is dit in hun ogen illegaal. Daar moet ik wel bij opmerken dat wij visumvrij mogen reizen in Oekraïne. Mijn doel van de reis was om de andere kant van het verhaal te belichten, het verhaal van DNR. Het zou onlogisch zijn om via de vijand op bezoek te gaan.

2: Ben je benaderd door de Russische overheid?

Nee. Wel hebben wij de Russische overheid benaderd. Dit voor de aanvraag van onze transitvisums. Tijdens die aanvraag zijn we op bezoek geweest bij het Russische consulaat in Den Haag om toelichting te geven voor onze visumaanvraag. Buiten dat contact zijn we nooit benaderd door de Russische overheid.

3: Vertelde Graham jou dat je naar de rampplek toe moest?

Het is wel ter sprake gekomen, uiteraard, maar de keuze om naar de rampplek te gaan heb ik zelf gemaakt. Het stond eigenlijk ook niet in de planning en kwam onverwacht. Graham was, net zoals Stefan, ook niet mee tijdens mijn bezoek.

4: Heb je geen twijfel over de mogelijkheid dat iemand dat botdeel in de loods heeft neergelegd voor jouw komst?

Dat is iets waar ik altijd extra rekening mee houd. Niet alleen in dit geval, maar je moet altijd op je hoede zijn dat je niet beïnvloed wordt door je omgeving. Maar nee, ik twijfel daar niet aan. Bijna niemand wist dat ik de plek ging bezoeken. Ik heb zelf onze route bepaald en zelf gekozen waar we gelopen hebben. Ik heb daarnaast het hele bezoek gefilmd.

5: Je zegt dat je het voor de nabestaanden doet. Waarom zo respectloos in een vuilniszak?

Dat woord gebruiken in combinatie met die poll is de grootste fout die ik gemaakt heb. Ik heb ook direct excuses daarvoor gemaakt bij de nabestaanden. Ik heb bij terugkomst in het hotel alle onderdelen los van elkaar verpakt, waarbij ik het botdeel extra ingepakt hebt. Ik ben met veel respect met de spullen omgegaan, deze zijn absoluut niet in een vuilniszak terug naar Nederland gekomen.

6: Die poll? Waarom deed je dat?

Ik wilde een punt maken. Ik ben op Twitter wel vaker sarcastisch, met nu en dan de nodige zwarte humor. Dit was, achteraf gezien, zeer ongepast. Zeker tegenover de nabestaanden. Dit heb ik nooit zo bedoeld, ik heb hiervoor ook oprecht mijn excuses aangeboden en dat doe ik hierbij nogmaals.

7: Waarom niet gewoon foto’s maken, moest je het nou echt meenemen naar Nederland?

Dat was een afweging. Op dat moment was ik zelf enorm verbaasd, ook een beetje boos. Ik had nooit gedacht dat daar nog zoveel zou liggen. Op dat moment kon ik niet met zekerheid alle items vaststellen. Zo dacht ik wel dat het een botdeel was, maar wist ik niet of het menselijk was. De enige manier om daar achter te komen, was gedegen onderzoek. Met alleen een foto kon ik geen DNA-onderzoek laten doen.

8: Waarom nam je voor het verlaten van het vliegtuig afscheid van Beck?

Stefan was er niet bij op de dag dat ik naar de MH17 rampplek ging. Hij hoorde pas later dat ik dingen meegenomen had. Waar hij dit deels steunde, vond hij het meer dan verwerpelijk dat ik mogelijk menselijke resten had meegenomen. Omdat we niet zeker wisten hoe er in Nederland op gereageerd zou worden hebben we afgesproken dat hij zich zou distantiëren. Ik wilde niet dat hij door mij in de problemen zou komen.

9: Waarom probeerde je de dingen Schiphol uit te smokkelen?

Onzin. Ik ben juist vanaf dag één heel open met het onderzoeksteam geweest. De afspraak was ook dat ik het vrijwillig zou overdragen op Schiphol. Het ging mis toen het onderzoeksteam een kopie van al mijn data wou hebben. Van data die niets met MH17 te maken hadden. En ook alle data op mijn telefoon en laptop. Ik weigerde dat om mijn bronnen te beschermen. Daarna begon de ellende en namen ze alles in beslag.

10: Je hebt dingen meegenomen van een crimescene. Dat mag niet. Waarom deed je dat?

Zo ver mij bekend is het onderzoek afgesloten en is er afgelopen jaar en negen maanden niemand meer geweest van het onderzoeksteam. Het is dus nog de vraag of het überhaupt niet mag. Ik vind het schandalig dat er twee en een half jaar na de ramp nog iets ligt. In mijn ogen horen die dingen sowieso niet op een open veld of in een open loods. Ze horen mijns inziens in Nederland. Daarnaast was onderzoek nodig op de items. Ook de DNR heeft in een persverklaring aangegeven dat ik alle vergunningen had te doen wat ik deed.  

11: Hoe kon het dat Beck jouw tas mee nam?

We hadden de weken ervoor met gezamenlijk bagage gereisd met 4/5 tassen en koffers. Gedurende het bezoek aan DNR hebben we constant tassen herpakt, afhankelijk van wat we die dag nodig hadden. De nacht voor vertrek heb ik alle MH17 spullen in 1 van de tassen herpakt. Op Schiphol was hier even onduidelijkheid over. Toen ik zag dat Stefan de verkeerde tas pakte heb ik hem gelijk erop aangesproken. Binnen een minuut, een paar meter van de bagageband, was de tas alweer bij mij. Daarna zijn we met bagage doorgelopen naar een kamer van de politie op Schiphol

12: Wanneer toon je berouw voor het meenemen van menselijke resten?

Ik sta achter de keuze om het menselijk rest mee te nemen naar Nederland. Ten eerste omdat we anders vandaag nog niet hadden geweten of het echt een menselijk rest was. Veel van de nabestaanden die mij in de afgelopen dagen hebben benaderd voelen er niets voor dat er mogelijk nog resten liggen van geliefde. Ik denk dat ze terecht vragen aan de overheid om er nog een keer te gaan kijken.

13: Ben je nog steeds de “crimineel” die je vroeger was?

Het is heel goedkoop van een aantal mensen om mij aan te vallen op mijn verleden. Ik ben tussen 2004 en 2006 in aanraking geweest met justitie, ik heb toen mijn straf uitgezeten en heb de draad weer opgepakt. In de tussentijd ben ik commissielid geweest, heb ik een prijs gewonnen van MinBZ en ben ik niet meer in aanraking geweest met justitie. Dat wij een land zouden zijn waar je gelijke kansen hebt na berecht te zijn, voelt voor mij als onzin. Dit is een dagelijks gevecht voor mij.

Geplaatst op door

MH17, mijn verhaal

Afgelopen dagen is er veel te doen geweest rondom mijn keuze om resten van de MH17 mee naar Nederland te nemen. Dit is mijn kant van het verhaal.

Zondag 25 december vertrok ik (samen met Stefan Beck) via Warschau, Moskou en Rostov naar Donetsk. Het doel van de reis was (o.a.) om onderzoek te doen naar het dagelijkse leven en de ontwikkelingen van DNR in Oost-Oekraïne, sinds de oorlog in 2014 begon. Veel verhalen gaan er rond over wat daar gaande is en veel van die verhalen spreken elkaar tegen. In totaal zijn we twee maanden bezig geweest met voorbereidingen en hebben we rekening gehouden met alle mogelijke scenario’s o.a. met betrekking tot veiligheid.

Waarom via Rusland.

Er is uiteindelijk voor gekozen om via Rusland naar de DNR af te reizen. Een andere, in de ogen van sommige mensen meer logische, route zou zijn geweest om dit via Oekraïne te doen. Sinds 2014 is er een oorlog gaande in Oost-Oekraïne. Er is geen land die op dit moment DNR erkent. Mijn doel van de reis was niet alleen om uit te vinden wat er aan de frontlinie gebeurt, maar juist ook om te kijken hoe het dagelijks leven van de bewoners is en hoe de interne politieke ontwikkelingen binnen DNR gaan. Buiten dat het via Oekraïne op dit moment bijna onmogelijk is naar dat gebied af te reizen, en om daarnaast ook nog eens persvergunningen te krijgen, was het voor ons geen logische keuze om het DNR gebied binnen te gaan vanuit (in hun ogen) vijandig gebied om daarna medewerking te verwachten. Na overleg met o.a. het Russisch Consulaat en contacten binnen de DNR is gekozen voor de Rusland route.

Bezoek aan de MH17 crash site.

Gezien we maar een beperkt aantal dagen hadden, stond een bezoek aan de plaats waar de MH17 twee en een half jaar geleden neerstortte, niet op de shortlist met dingen die ik zou doen. De gesprekken die ik in de eerste dagen had met diverse mensen vanuit het gebied besloten mij om de planning aan te passen en de crash site alsnog voor een dag te bezoeken. Stefan Beck ging die dag niet mee. Aangekomen in het gebied trof ik tot mijn verbazing op diverse plaatsen nog duidelijk herkenbare brokstukken aan. Na een wat langere overweging besloot ik een selectie van brokstukken mee te nemen. Het ging hierbij voor een merendeel uit aluminium en plastic onderdelen en printplaat. Ik wilde deze dingen meenemen met als doel er onderzoek naar te laten doen, ze over te dragen aan de autoriteiten en om een sterk punt te maken dat er na 2,5 jaar nog steeds dingen te vinden zijn. Tussen de onderdelen vond ik fragmenten die me sterk deden denken aan botresten. Eerder al werden er botresten gevonden, sommige bleken niet menselijk maar dierlijk te zijn. Ik ben geen forensisch onderzoeker maar sloot niet uit dat het botresten van een mens geweest konden zijn. Ik maakte de afweging om een van de botresten mee te nemen voor nader onderzoek in Nederland. De overweging voor mij was: als dit menselijke resten zijn dan horen die hier niet thuis maar dan moeten die terug naar Nederland.

Het meenemen van spullen.

De crashsite van de MH17 ligt ongeveer 3 uur reizen van Donetsk. Een gebied waar enkele huizen staan en een soort van simpel eerste-levensbehoefte-winkeltje. Ik besloot om een selectie van de onderdelen in separate tassen te verpakken. Een van de botdelen heb ik ingepakt in een afgesloten koker. Later bij terugkomst zijn alle onderdelen los van elkaar verpakt in ziplock zakjes. Het botdeel is gedurende de hele reis verpakt in een afgesloten harde verpakking. Ik heb gedurende de hele dag film opnamens en fotos gemaakt, zowel van de spullen, de oorspronkelijke plek, alsook van de spullen die we tegenkwamen maar niet hebben meegenomen. Ik heb geprobeerd om de meegenomen onderdelen zo goed als mogelijk te documenteren.

De Tweet

Ik was aangedaan door het feit dat er nog zoveel dingen lagen in het gebied. Ik kon me niet voorstellen dat, als zoiets in Nederland zou gebeuren, dat dan ook zo zou zijn. Ik moest denken aan de uitspraak van Rutte ‘de onderste steen boven’ en ik stuurde toen een, achteraf gezien, zeer misplaatste Tweet.

met de gedachte: wie is er nu nog mee bezig om de onderste steen boven te krijgen of is er niemand meer mee bezig en laten we de boel de boel. Na het plaatsen van de tweet kreeg ik niet direct gekke reacties. Tijdens een uitzending van EenVandaag werd me duidelijk dat deze bij de nabestaanden slecht was gevallen. Ik heb direct excuses aangeboden hiervoor.

Openbaar ministerie

6 januari ontving ik een email van Gerrit Thiry (Coördinerend teamleider MH17) daarin stelde hij spoedig contact met mij te willen hebben ‘om de veilig gestelde spullen zo spoedig mogelijk ter beschikking te krijgen van het onderzoeksteam zodat desgewenst forensisch onderzoek kan worden verricht.’  Ook waarschuwde hij mij dat het volgens Nederlands recht een strafbaar feit is items van een plaats delict mee te nemen. Op dezelfde dag kreeg ik van Gerrit Thiry nog een email, dit was n.a.v een interview met EenVandaag waarin ik aangaf de spullen te willen overdragen. Hij bevestigt in de mail mijn wens en geeft me twee opties tot overdracht, de Liaison in Moskou of op Schiphol. Afgelopen zaterdag hebben we via sms en telefoon met elkaar bevestigt dat het ging om een vrijwillige overdracht, niet een strafrechtelijke invordering. Onze vlucht had een vertraging, hiervan heb ik hem nog op de hoogte gebracht. Bij aankomst op schiphol kreeg ik een bericht van hem dat ze klaar zouden staan voor me bij de gate.

Bij de douane

Gezien Stefan er niet bij was op de dag van het bezoek naar de crashsite en hij het niet steunde dat ik het botdeel meenam, hebben we voor de vlucht afgesproken vast afscheid te nemen. Bij aankomst bij de gate werd ik ontvangen door Gerrit Thiry en een aantal andere mannen waaronder een digitaal forensisch expert en wat leden van de Marechaussee. Samen liepen we naar de bagageband om de bagage te halen. Bij de bagageband ontstaat kort verwarring doordat mijn reisgenoot de verkeerde bagage van de band haalt. Binnen een minuut wist ik hem (telefonisch) te bereiken en nam ik de tas van hem over. Daarna liep ik samen met Thiry en een aantal anderen door naar een kamer ergens binnen Schiphol die voor ons gereserveerd was. Stefan werd meegenomen naar een andere kamer, ik sprak hem pas een dag later weer.

In de kamer werd me nog voor de overhandiging gevraagd of digitaal forensisch expert een ISO (kopie) van al mijn data mocht maken. Ik heb toen aangeven dat ik bereid was de beelden van de crashsite over te dragen, met dien verstande dat eventuele bronnen en gesprekken geanonimiseerd zouden worden. Ik heb geweigerd al mijn data van de hele trip in Rusland en DNR beschikbaar te stellen omdat ruim 90% van de data niets met de MH17 te maken had en politiek gevoelige informatie bezat. Daarnaast zag ik ook niet het nut in om data van mijn audio recorder en telefoon over te dragen omdat 0% data bevatte van MH17. Met mijn voorstel het te beperken tot de data van MH17 en de crashsite ging het OM per direct niet akkoord, waarna ze zijn overgegaan tot in beslagname van al mijn spullen. Ze hebben bij mij een laptop, 3 telefoons, een 4k panasonic camera, een nikon d80, een kleine camcorder, een audio recorder, een externe harde schijf en diverse SD geheugenkaarten in beslag genomen. Mijn verzoek om een advocaat werd afgewezen. Uiteindelijk heb ik in hun bijzijn wel een telefoontje mogen plegen om iemand te verwittigen.

Hoe nu verder.

Ik betreur hoe de zaken zijn gelopen. Ik ben teleurgesteld in de handelswijze van het OM. Ik kan me ook geheel niet vinden in het door hen uitgegeven persbericht. Ik heb vanaf dag één aangeven de spullen te willen overdragen en ben op geen enkel moment van die gedachte afgestapt. Over ethiek hebt valt te twisten, maar dat is een hele andere discussie. Wat ook een andere discussie is de manier hoe sommigen mediaplatformen en journalisten zonder wederhoor omtrent dit onderwerp publiceerde. Hierdoor is in de afgelopen dagen veel ruis ontstaan.

Ik ben dankbaar voor de steun van de NVJ. Op dit moment buigt een rechter-commissaris zich over de inbeslagname. Ik heb mij beroepen op mijn bronbescherming. Ik ga er vanuit dat de rechter bronbescherming zal toekennen, waarna ik nog steeds bereid ben om op vrijwillige basis de relevante beelden over te dragen. De beslissing van de Rechter wordt verwacht op 10 of 11 januari.

Tegenover de nabestaanden van omgekomenen in de MH17 wil ik mijn excuses aanbieden, voor zowel de zeer beroerde tweet alsmede het feit dat oude herinneringen worden opgehaald. De misinformatie binnen verschillende media van afgelopen dagen heeft hierin niet meegeholpen. Mocht u vragen aan mij hebben dan ben ik hiervoor altijd bereikbaar.

Update: De verklaring van Stefan Beck staat hier

(foto: Vladislav Zelenyj)