Tag: Venezuela

Geplaatst op door

‘Mijn neef gaat dood’

Zodra ik door de poort van haar woning in Cabimas loop, krijg ik een knuffel die niet lijkt op te houden. Het waren moeilijke dagen voor haar. Vorige week ontving ze haar eerste kankerbehandeling. Ze had geluk; de medicijnen die nodig waren voor een behandeling zijn gecrowdfund door haar dochter die in Europa woont. De kosten voor 10 behandelingen? Omgerekend 820 maandlonen. Een week eerder heeft een van mijn teamleden de medicijnen vanuit Caracas naar het 700 km verder gelegen Cabimas gebracht.

Liggend in haar hangmat vertelt ze over de gebeurtenissen van afgelopen weken, over dat ze eerder vandaag een paar eieren liet vallen en wel kon huilen, en vooral hoe ze achteraf schrok dat ze om zoiets simpels als gebroken eieren moet huilen – door de hyperinflatie kost een doos eieren nu één maandloon.

Mijn neef gaat dood

Er gebeurde iets bijzonders. Ik plaatste op facebook een foto van de bizar hoge rekening van haar medicijnen, 2.1 miljard. Een andere facebookvriend reageerde. Lilia: ‘Mijn neef gaat dood, geen medicijnen, een tumor in zijn hoofd’. Ik neem contact op met Lilia een leer dat haar neef Julian (24) in een publiek ziekenhuis in Caracas ligt. We besluiten op zoek te gaan.

De oma van Julian woont in een buitenwijk van Caracas. Met tranen in haar ogen vertelt ze over de jeugd van Julian. ‘Het was een serieuze jongen, rookte niet, dronk zelden’, ook na de diagnose is hij sterk gebleven, niemand begrijpt  waar hij al die tijd zijn levenslust en energie vandaan haalt.

Een aantal jaren geleden ging zijn gezondheid achteruit. Eerst had de familie geld om hem te laten opnemen in een privékliniek, maar terwijl de inflatie van het land in rap tempo toenam, raakte het geld op “al het geld ging naar medicijnen en eten”. Daar bovenop raakt de familie geld kwijt, doordat het belandt in de zak van een specialist, die uiteindelijk zonder een behandeling te geven met het geld naar het buitenland verdwijnt.

Julian komt terecht in El Llanito, een van de grootste staatsziekenhuizen van Caracas. De familie stapt naar de overheid om ondersteuning aan te vragen, uiteindelijk zou het twee jaar duren voordat ze ook daadwerkelijk de eerste steun ontvangt.

Medicijnen worden doorverkocht

De medische wereld in Venezuela gaat door een enorme crisis. Medicijnen zijn bijna niet te krijgen en geïmporteerde medicijnen zijn onbetaalbaar. Kanker-, aids en dialyse behandelingen zijn stopgezet. Veel ziekenhuizen zijn gesloten  of functioneren bijna niet meer, veel doktoren zijn gevlucht. Een paar weken eerder stond ik voor een ziekenhuis van Barquisimeto met een groep geneeskundestudenten te praten; geen van hen was voornemens in Venezuela te blijven na het afronden van hun studie. Met een maandloon van omgerekend nog geen 12 euro kunnen de doktoren die zijn overgebleven zelf ook moeilijk rondkomen. Medicijnen bedoeld voor patiënten worden niet toegediend maar onderhands doorverkocht, met handgeld krijg je voorrang en een betere behandeling.

Piloot, leraar of toch chef kok

Als kind wilde Julian van alles worden. De ene dag piloot, de andere dag leraar, laat de moeder van Julian mij weten in een van onze gesprekken. Het is een schat, leerde hard. Voordat hij ziek werd was er een moment dat hij besloot om chefkok te worden en verkocht hij shoarma bij de garage van zijn huis. Helaas waren zijn handen niet snel genoeg (meer), maar hij probeerde het toch. In de weekenden was hij veel bij zijn oma en opa. Deze laatste was als een vader voor hem. Over het algemeen was het een goede jongen. Behalve over de normale dingen zoals de was opruimen maakte hij nooit problemen of ruzie. Zijn leven bestond vooral uit studeren, eten en slapen.  En ook nu tijdens zijn ziekte spreekt hij over doorstuderen aan de universiteit en het beginnen van zijn eigen onderneming.

Bewaakt door overheidsdiensten

De oma van Julian nodigt mij uit om het ziekenhuis te bezoeken. ‘Ze hebben niets in het ziekenhuis. Ik moet alles meenemen eten, medicijnen, schoonmaakmiddelen, zelfs water hebben ze daar niet’, laat de oma me onderweg weten. Het Llanito ziekenhuis wordt bewaakt door overheidsdiensten, bij de ingang van het ziekenhuis is een checkpoint van de Guardia Nacional en door het ziekenhuis lopen ook leden van de Guardia. Buitenstaanders en zeker journalisten zijn hier niet welkom, maar de oma weet mij op slinkse wijze voorbij de checkpoints te loodsen.

Erbarmelijke omstandigheden

De meeste lampen werken niet, maar een van de vier liften in het ziekenhuis (al jaren niet meer onderhouden) functioneert. Het is smerig, het stinkt. Ik draag de tas met eten als we de kamer van Julian binnen lopen, hij blijkt er niet te zijn, maar op de afdeling voor intensieve behandeling te liggen. We zoeken hem op, iets wat moeilijker zal blijken dan eerder gedacht, omdat ons in eerste instantie de toegang geweigerd wordt. Later zou ik pas merken hoe erbarmelijk de omstandigheden van intensive care zijn waar, door gebrek aan schoonmaak- en ontsmettingsmiddelen, je doodvonnis zo goed als zeker getekend is. ‘Ik bezoek hem elke dag, als ik niet met de auto of de metro kan dan loop ik wel’, vertelt de oma mij terwijl we weglopen van de afdeling. Een zuster roept ons na ‘vergeet niet zeep en luiers te kopen’.

Bergafwaarts

Na een lange diagnose krijgt Julian te horen dat hij een hersentumor heeft die niet te behandelen is (red: in Venezuela), vanaf daar gaat het bergafwaarts. Benodigde antibiotica is niet te vinden, voor andere medicijnen moet de familie ook zelf op zoektocht en zelfs de katheter en infuuszakken zijn niet meer op voorraad in het ziekenhuis.

De situatie van Julian verslechterd, hij kan inmiddels alleen nog met zijn ogen communiceren en is incontinent. Hij loopt een hersenvliesontsteking op. Volgens Julian’s Moeder heeft hij deze in het ziekenhuis opgelopen. Thuis hebben ze voorzorgsmaatregelen genomen, zoals zieke mensen uit de buurt van Julian houden.

Een paar dagen na mijn bezoek aan Julian komt een zuster de moeder vertellen dat ze bij haar zoon op bezoek moet gaan, omdat men denkt dat hij de ochtend niet zal halen. Ze ziet dat Julian dan al niet meer “bij” is en dat hij niet meer zelfstandig kan ademen, “hij reageerde niet meer op aanrakingen”. Ik heb toen aan God gevraagd om Julian uit dit lijden te verlossen. 5 Minuten later wordt moeder teruggeroepen en hoort ze dat haar zoon in coma is geraakt, 5 minuten later sterft Julian op 24 jarige leeftijd.

Begrafenis kost 60 maandlonen

De familie van Julian heeft geluk, de uitvaart kan worden betaald omdat de opa van Julian vroeger bij een universiteit heeft gewerkt. Zij hebben bijgedragen, en ook de werkgever van de moeder draagt 20 miljoen bij. De totale kosten voor de begrafenis waren 300 miljoen (red: omgerekend 60 maandlonen plus bonussen). De kist moest worden gehuurd. De moeder laat mij weten geluk te hebben met een grote familie die kan helpen, ‘familieleden hebben alles gedaan wat ze konden. Neefjes hielpen bijvoorbeeld bij het zoeken naar medicijnen op internet’. Anderen hebben dit niet en staan er alleen voor.

Soms kon de familie niet bij het mortuarium blijven staan vanwege de geur van lijken. Er zijn teveel doden en ‘sommige mensen hebben geen geld voor de uitvaart en laten het lichaam daar achter’.

Voor zijn uitvaart kocht moeder witte rozen om uit te delen aan dierbaren. Een van de mensen die zo’n roos kreeg vertelde dat Julian haar ooit ook zo’n roos had gegeven. ‘Toen hij klein was bracht hij die naar mijn werk. Iedereen hield van hem. Hij was erg onschuldig, anders dan anderen. Ik kan niet accepteren dat een mens met zijn karakter op deze manier moet sterven’.

Schuld van de regering.

Moeder vindt de dood van Julian de schuld van de regering, ze heeft 15 jaar als lerares gewerkt en de verzekering heeft haar nu niet geholpen. “Het is de schuld van de regering.”. “Maduro zou mensen moeten sturen om te kijken wat er in de ziekenhuizen gebeurt. Ik kan niet begrijpen dat hij dat niet weet, als hij mensen stuurt kan hij het leed en de behoefte van de mensen zien.”

Geplaatst op door

Opinie: Nederland dodelijk onverantwoordelijk

Terwijl alle buurlanden van Venezuela alles op alles zetten om de vluchtelingenstroom onder controle te krijgen en de druk op het dictatoriale regime van Maduro op te voeren, moeten koste wat kost vluchtelingen worden gedeporteerd vanuit het Nederlandse Koninkrijk, met alle gevolgen van dien. Zelfs het maken van deals met internationaal gezochte criminelen wordt niet uit de weg gegaan. Afgelopen maanden deed ik in zowel Venezuela, als op Curaçao onderzoek naar deze humanitaire crisis en de dubieuze rol van Nederland in dit alles. Gezien het acute belang, hier vast een korte uiteenzetting. 

Vluchten om te overleven

Miljoenen Venezolanen ontvluchten hun dictatuur op zoek naar een beter leven. Honderdduizenden vluchten omdat er simpelweg geen voedsel is of medische hulp nodig hebben. Anderen vluchten, bang om gearresteerd te worden of erger. Duizenden lopen dagelijks de grenzen van Brazilië en Colombia over, enkelen nemen het risico om met gammele bootjes de eilanden van het Nederlandse Koninkrijk te bereiken. Wie geluk heeft kan daar in de schaduw van de toeristen in illegaliteit leven met de dagelijkse angst gearresteerd te worden, wie minder geluk heeft wordt nog voor aankomst opgepakt, gevangen gezet onder mensonwaardige omstandigheden, om daarna met alle risico’s van dien teruggestuurd te worden naar de dictatuur die ze ontvluchtten.

 

Een humanitaire crisis

De buurlanden van Venezuela, de EU, de Verenigde Naties, Amnesty en de UNHCR, iedereen behalve de dictatuur zelf erkent dat er een humanitaire crisis gaande is, een van de grootste die onze generatie kent. Het regime van ‘president’ Nicolás Maduro legt de schuld bij een economische oorlog die gevoerd zou worden tegen het land. Hij noemt de  vluchtelingencijfers ongeloofwaardig. Ondertussen zijn miljoenen Venezolanen gevlucht omdat overleven simpelweg onmogelijk is geworden; verwacht wordt dat de vluchtelingenstroom alleen maar zal toenemen. Het beetje eten dat er nog is, is onbetaalbaar, het merendeel van de ziekenhuizen is gesloten en medicijnen zijn zo goed als niet meer te krijgen. Kanker-, aids- en dialysepatiënten zijn ten dode opgeschreven.  

Verreweg de meesten vluchten naar de grootste buurlanden Brazilië en Colombia waar ze erkend worden als vluchteling; versoepelde visa-voorwaarden en een speciale status geven hun een mate van bescherming. Velen reizen, soms zelfs te voet, door naar Ecuador en Peru. De druk op de grensgebieden is groot en internationale hulp is pas sinds kort op gang gekomen.

Vluchten naar Curaçao

Anderen kiezen ervoor om vanuit het noorden van Venezuela met steeds gammeler wordende bootjes de eilanden van het Koninkrijk te bereiken. Waar ik vorig jaar voor 12 euro mee kon is de vraag vandaag de dag zo toegenomen dat de prijs is gestegen naar 300 dollar. Dagelijks vertrekken ’s nachts een of meerdere bootjes. Tussen de vijftien en dertig vluchtelingen worden tot vlak voor de kustlijn van Curaçao gevaren waar ze al zwemmend het eiland moeten bereiken. Onlangs sprak ik in Puerto Cumarebo met een aantal Venezolanen die op het punt stonden te vertrekken en vroeg hun wat ze verwachtten. Ze spraken over hun laatste kans. De overtocht van zeventig kilometer kan een gevaarlijke zijn, meerdere malen zijn er lichamen aangespoeld op Curaçao.

Direct gedeporteerd

Soms worden de bootjes al voor de kust onderschept door de kustwacht. Deze mensen worden direct gearresteerd en in bewaring gesteld in de gevangenis, van waaruit ze (soms al na een paar dagen) worden terug gedeporteerd naar de humanitaire crisis die ze ontvluchtten. De omstandigheden in de gevangenis zijn mensonwaardig. Diverse getuigenverklaringen en een onlangs uitgebracht rapport van Amnesty bevestigen het beeld van kleinering, mishandeling en de onmogelijkheid aanspraak op rechten te maken. Kinderen worden van ouders gescheiden en medische hulp wordt hun onthouden. Zowel Amnesty als de UNHCR hebben het Koninkrijk opgeroepen deze mensonwaardige behandeling te staken.

Illegaal ongedocumenteerden

Het merendeel van de vluchtelingen weet de eilanden wel te bereiken zonder onderschept te worden. Het koninkrijk erkent deze mensen echter niet als vluchtelingen maar verwijst naar hen als illegaal ongedocumenteerden. Deze mensen, naar schatting tussen de 10 en 15 duizend, leven illegaal op het eiland. Veelal leven zij ondergronds, bang om gearresteerd en gedeporteerd te worden, zonder kans aanspraak te maken op medische zorg of enige rechten. Veel vrouwen belanden in de prostitutie, naar schatting rond de tweeduizend. Met regelmaat doet de politie zoekacties rond het eiland waarbij soms tientallen vluchtelingen tegelijkertijd worden opgepakt.

Curaçao geeft aan geen capaciteit en financiële middelen te hebben om de Venezolanen op te vangen. Meerdere malen is ‘Den Haag’ om hulp gevraagd, maar daar wijzen de leiders naar de eigen verantwoordelijkheid van de eilanden. Wel heeft Nederland hulp toegezegd als het gaat om kennis rondom de immigratie- en naturalisatiedienst en hebben ze honderdduizend euro toegezegd voor verbouwingen aan de gevangenis. Afgelopen week is hier nog een toezegging bijgekomen van een kleine 150.000 euro voor het realiseren van een gesloten opvang voor vrouwen.

De duistere deal van Blok

in April dit jaar verscheen Minister Blok uit het niets op de Venezolaanse televisie, waar hij net in het geheim tijdens een onaangekondigd bezoek een deal had kunnen maken die resulteerde in de opheffing van de langdurige grensblokkade tussen Venezuela en de Nederlandse eilanden. Hij werd onder andere vergezeld door de in Amerika gezochte drugsbaron Tareck El Aissami. Later vernemen we dat Stef Blok achter de schermen bezig was geweest deze deal voor te bereiden en het staatsbezoek aan Colombia heeft gebruikt voor het afronden van deze overeenkomst.

Volle gevangenissen

Later zou de intentie van Blok in een interview met René Zwart duidelijk worden: ,”De gevolgen van de blokkade heb ik tijdens mijn bezoek zelf kunnen waarnemen. De eilanden hadden er echt heel veel last van. Ze zijn voor de import van levensmiddelen, vooral fruit en groente, afhankelijk van de import uit Venezuela. Daarnaast is er het probleem van mensen uit Venezuela die op zoek naar een beter bestaan naar de Caribische delen van het Koninkrijk komen. Daar hebben de eilanden geen ruimte voor. Het dreigde zulke grote aantallen te worden dat het ontwrichtend zou gaan werken. Het is dus van het grootste belang dat migranten die om economische redenen naar de eilanden komen kunnen worden teruggestuurd. Voor mij was de kern daarom de blokkade opgeheven te krijgen en daar heb ik mij, wetend hoe cruciaal het voor de eilanden is, voor ingezet.”

De omstreden consul van Aruba

De aanleiding van de blokkade zou in eerste instantie smokkel zijn. Echter speelde achter de schermen dat Nederland de benoeming van de nieuwe consul van Aruba, Carlos Mata Figueroa, blokkeerde. Nederland dreigde de aanstelling niet alleen te blokkeren omdat deze ex-militair geen enkele diplomatieke ervaring heeft, maar ook omdat bekend is dat hij banden zou hebben met het Kartel de los Soles en hij er ook van wordt verdacht verantwoordelijk te zijn voor het opdracht geven tot moord. Hij kwam in opspraak nadat hij, toen hij gouverneur was, opdracht gaf aan Tupamaros om medewerkers van zijn tegenkandidaat aan te vallen. Tijdens de persconferentie van Blok en Aissami werd duidelijk dat Nederland de aanstelling niet meer zou blokkeren en daags na de deal is Carlos Mata Figueroa aangesteld als consul van Aruba.

Maikel Moreno

Verschillende landen waaronder ook Nederland (via de EU) hebben de meeste kopstukken van het regime op de sanctielijst geplaatst. Waaronder Maikel Moreno, welke bij totaal 42 landen op de sanctielijst verschijnt. Maikel Moreno is de voorzitter van het door Maduro opgerichte nieuwe hoger gerechtshof en wordt naast het medeverantwoordelijk zijn voor het schenden van de rechten van de mens ook verdacht van moord op een tiener, waarvoor hij in 1989 gearresteerd werd. Weken na het tekenen van de deal met minister Blok verschijnt de door Nederland gesanctioneerde Moreno in het internationale strafhof in Den Haag. Uit de beantwoording van Kamervragen blijkt dat Nederland zich speciaal heeft moeten inzetten om de sancties uit de weg te gaan om dit bezoek mogelijk te maken.

Standrechtelijke executies

Verschillende organisaties stellen vast dat de rechten van de mens worden geschonden. Honderden mensen vonden tijdens protesten de dood, duizenden werden gearresteerd. Onlangs bracht Amnesty een rapport naar buiten waarin vastgesteld is dat er in de afgelopen jaren ruim achtduizend Venezolanen standrechtelijk zijn geëxecuteerd.

Direct na het tekenen van de deal is het Koninkrijk verder gegaan met het deporteren van Venezolaanse vluchtelingen. De fruitbootjes, die volgens Blok een belangrijke reden voor de deal waren, hebben nog maanden op zich laten wachten en zijn hun vaste plaats op de kade van Curaçao (tijdelijk) kwijtgeraakt.

Mijn gedachten

Tijdens mijn laatste, drie maanden durende, onderzoek ben ik op zoek gegaan naar recentelijk door het Koninkrijk gedeporteerde Venezolanen. Een enkeling had besloten te vluchten naar een ander buurland, anderen stonden op het punt een nieuwe poging te wagen de eilanden te bereiken, maar van een aantal is het spoor na deportatie duister. De families die ik gesproken heb zijn radeloos en vrezen hun kind misschien nooit meer terug te zien. In een uitzending bij” Echte Jan!” van afgelopen week spreek ook ik mijn angst uit over het lot van de vermiste gedeporteerde vluchtelingen. Ook wordt tijdens mijn onderzoek duidelijk dat een asielprocedure wel bestaat op Curaçao, echter ontoegankelijk is. In een verborgen camera-actie wordt duidelijk hoe mensen van het kastje naar de muur worden gestuurd en uiteindelijk nooit de mogelijkheid krijgen aangeboden tot een asielprocedure.

Willens en wetens medeplichtig

De aanbevelingen in het rapport van Amnesty – waaronder een tijdelijke stop op het deporteren van vluchtelingen – zijn afgelopen week door Curaçao naast zich neergelegd. Curaçao en ook Nederland blijven de vluchtelingen bestempelen als illegaal ongedocumenteerden die met een economische reden naar het eiland komen. Ik zie het anders: het zijn geen economische vluchtelingen, maar er zijn economische redenen om ze niet als vluchteling te zien. En met die gedachte, wetende wat er in Venezuela gaande is, op de hoogte zijnde van adviezen en rapporten van verschillende organisaties, wetende dat politieke opponenten en kritiek tegen het regime van Maduro kan leiden tot gevangenneming of standrechtelijke executie, wetende dat er op grote schaal mensen overlijden door tekorten aan voedsel en medicijnen. Dit alles wetende, toch mensen zonder enige procedure van dien simpelweg terugsturen, maakt je medeplichtig aan hun lot.

Geplaatst op door

Hoe één van de rijkste landen van de wereld arm kan zijn – Deel 1

Gisteren zijn in Venezuela, naar aanleiding van een onderzoek naar ‘illegale wisselkoersen’, 86 personen gearresteerd, 112 arrestatiebevelen uitgegeven, 596 invallen gedaan en 1133 bankrekeningen bevroren. Maduro noemt het de uitkomst van één van de grootste strafrechtelijke onderzoeken uit de geschiedenis. Maar eigenlijk is het niets meer dan een afleiding van het daadwerkelijke probleem.

Geen wisselkantoren

In tegenstelling tot veel andere landen zijn er in Venezuela geen officiële wisselkantoren voor buitenlandse valuta. Wisselen kan alleen bij de overheid, maar die heeft geen geld meer. Het wisselen van buitenlandse valuta zoals Dollars is dus verboden. De zwarte markt handel is echter gróót, en de prijs is enorm gestegen. In 2014 was dit 80 bolivar per dollar. Vandaag meer dan 550.000 bolivar.

De voedselhandel

De overheid heeft daarentegen de koers van de Dollar decennia kunstmatig laag gehouden. 1 dollar was 10 bolivar, maar alleen te verkrijgen voor bedrijven die vrienden waren van de overheid. Aangezien 85% van producten in Venezuela geïmporteerd worden -en er bijna geen productie was in eigen land- wist de overheid op deze manier macht te houden over de voedselhandel. In de afgelopen jaren is de overheid wel wat afgestapt van het één-koers-beleid. Nu hanteren ze er diversen. Allen nog ver van de zwarte marktkoers.

Haak nog niet af. Als je wilt begrijpen hoe één van de rijkste landen van de wereld arm kan zijn, dan moeten we hier even doorheen. De buitenlandse reserves, nog 9.8 miljard. Om een beeld te schetsen. De begroting van Nederland (2018) is 277 miljard. Terug naar Venezuela. 95% van de inkomsten van Venezuela komt uit de export van olie. De olieproductie van het land is afgelopen jaren gehalveerd (storingen aan raffinaderijen etc). De prijs van olie heeft betere tijden gekend, maar staat nog steeds hoger dan toen Chavez aan de macht kwam.

De schulden

komen van het land komt uit olie. De productie is gehalveerd. Nu even over de schulden. Om alles te kunnen blijven betalen, heeft het regime veel geld geleend (van China). Hun wapens kopen ze met leningen (bij Rusland). Die leningen betalen ze terug met olie. In totaal gaat ruim 2/3 van de olie-export op aan het terugbetalen van leningen.

Productie van olie gaat dus omlaag, wat nog wel uit de raffinaderijen komt gaat op aan schulden en het aan import afhankelijke land komt zonder buitenlandse valuta te zitten. Vliegtuigmaatschappijen kunnen niet meer betaald worden en stoppen met vluchten naar het land. Voedsel kan niet meer geïmporteerd worden; er ontstaat een schaarste. Medicijnen kunnen niet meer geïmporteerd worden, mensen gaan dood.

De voedseltekorten
Door de voedselschaarste in combinatie met de door de overheid gereguleerde prijzen op sommige producten, stopte het laatste beetje voedselproductie in het land. Groeiden de wachtrijen voor de staats supermarkten. Ontstond er een zwarte markt voor voedsel met snel stijgende prijzen.
Mensen moeten nog steeds eten, medicijnen zijn hard nodig. De overheid zegt dat er geen humanitaire crisis is in het land, internationale hulp wordt dus ook niet toegelaten. Mensen moeten hun eten en medicijnen uit buurlanden halen. Niemand accepteert hun valuta, de Bolivar. De overheid heeft geen Dollars, er ontstaat een zwarte markt in Dollars.

Loon van 2 Dollar per maand
Ondertussen daalt het minimumloon in rap tempo. Met de gemiddelde zwarte marktkoers van vandaag nog geen 2 dollar per maand. Mensen verkopen hun bezittingen, komen in de criminaliteit of verhoeren zichzelf. Corruptie nam toe. Honderdduizenden mensen ontvluchten afgelopen maanden het land.

Terug naar waar ik begon. De regering noemt de arrestaties van gisteren een uitkomst van één van de grootste strafrechtelijke onderzoeken uit de geschiedenis van Venezuela. En zoals Bart Schut ook al aangeeft, heeft het land grotere problemen. En dit voorbeeld is nog maar het topje van de ijsberg. Ondertussen overweegt Brazilië haar grens te sluiten, is het moeilijker om te vluchten naar Colombia, maakt Chili strengere visumeisen, en sturen wij Venezolaanse vluchtelingen terug.

Afleiding

Maduro zal alles blijven doen om maar af te leiden van de daadwerkelijke problemen (waaronder corruptie). Ondertussen zullen honderdduizenden sterven aan een tekort aan medicijnen, voedsel en aan de toenemende criminaliteit.

Wij zullen hier niet veel van meekrijgen. Veel journalisten zitten vast, zijn het land ontvlucht en communicatie naar buiten zal steeds moeilijker worden. Mensen zullen de hoop op internationale hulp opgeven. Dit was het wel weer even voor vandaag. Moest er even uit. Dank voor de tijd. Vergeet dit land niet, je bent hierbij gewaarschuwd.

Geplaatst op door

Oscar Perez. Staatsvijand nummer 1, of een uitvinding van Maduro?

Na een zeven maanden durende klopjacht vond gisteren in een buitenwijk van Caracas (El Junquito) een impasse plaats tussen veiligheidsdiensten en diverse mensen van de groep van Oscar Perez. Deze impasse was via social media minutieus te volgen, tot 16:11, het moment dat een ander deel van zijn groep aangeeft communicatie met hem te zijn verloren. In zijn laatste Instagramvideo een paar minuten daarvoor roept Oscar Perez met een bebloed gezicht ‘We hebben gewonden, we hebben gewonden, en ze blijven naar ons schieten. We gaan ons overgeven! Stop met schieten!”.

Het verhaal begint 27 juni 2017 toen voormalig CICPC agent Oscar Perez met een gestolen politiehelikopter boven Caracas verscheen en een ogenschijnlijke aanval opende op de regering van president Maduro.

Wie is Oscar Perez. 

Oscar Alberto Pérez (36) is geboren op 07-05-1981, was afgelopen 15 jaar inspecteur van de CICPC (onderzoekspolitie), daarnaast lid van de Special Actions Brigade (BAE) en Chief of Air Operations. Ook is Oscar Perez bekend als acteur in een actiefilm met de naam Muerte Suspendida (Suspended Death) . Oscar Perez was een vader en omschrijft zichzelf als  ‘Ik ben een man die naar buiten gaat zonder te weten of hij teruggaat naar huis’. Hij was zeer actief op Instagram waarin hij in cinamatic video’s zijn kennis van wapens tentoonspreide.

(Tekst gaat door onder foto)

Hij kreeg bekendheid in Venezuela toen hij op 27 juni 2017 een helikopter van de CIPC stal en aanvallen uitvoerde boven het centrum van Caracas. Dit gebeurde in een periode waarin veel Venezolanen al maanden de straat opgingen om te demonstreren tegen de regering van Maduro. Tijdens deze demonstratie vonden ruim 100 demonstranten de dood.

Perez hing uit de helikopter een spandoek met ‘Artikel 350, Vrijheid’ een slogan gebruikt door demonstranten die zich verzetten tegen de regerende partij.

(Tekst gaat door onder foto)

Artikel 350 van de grondwet van Venezuela “De bevolking van Venezuela … zal elk regime, elke wetgeving of elke autoriteit die de democratische waarden, principes en garanties schendt of de mensenrechten schenden, verloochenen.”

Tijdens zijn vlucht op 27 juni gooide Oscar Perez vanuit de helikopter twee granaten naar het hoofdkantoor van het hogergerechtshof, er zouden daarnaast 15 schoten zijn gelost. Niemand raakte gewond. Kort daarna bestormde de Guardia National het nationale parlement, daarbij raakten diverse parlementariërs gewond, en werden journalisten en aanwezigen vastgehouden.

De actie van Oscar Perez kwam tijdens een bewogen paar dagen. Eerder riep President Maduro veel verontwaardiging op met de uitspraak ‘we zullen nooit opgeven, en wat niet gedaan kan worden met stemmen, kunnen we met wapens doen, we zullen het vaderland met wapens bevrijden’. En terwijl de demonstraties op straat doorgingen werd procureur-generaal Luisa Ortega Díaz (een voorheen trouwe bondgenoot van de regering) verbannen. Uiteindelijk vluchtte ze het land uit.

Maduro omschreef de actie van Perez als terroristische daad, Oscar Perez werd gelijk staatsvijand nummer 1, en dezelfde dag nog zouden overheidsdiensten naar het huis van Perez zijn gegaan om hem te arresteren. Oscar Perez kwam later die dag met een video op internet waarin hij uitleg gaf over zijn actie eerder die dag en zijn plan voor de toekomst van Venezuela. Hij geeft aan de demonstranten en de mensen van Venezuela te steunen, niet alleen te staan en te willen vechten voor een vrij Venezuela.

(Tekst gaat door onder foto)

Klik op bovenstaande afbeelding voor de video van zijn verklaring.

Óscar Pérez is het afgelopen half jaar het middelpunt geweest van twijfel, kritiek en inspiratie van zowel regeringsdissidenten en demonstranten als van de regering zelf. Sommigen zijn van mening dat Oscar Perez een uitvinding is van de regerende partij van Maduro om mensen af te leiden, maar anderen beschouwen hem als een held.

De maanden daarna 

Een dag later zal de helikopter die Oscar Perez gebruikte, teruggevonden worden in Vargas. Pas een paar dagen later horen we op 4 juli weer iets van Perez via een serie Instagramvideo’s. Hij geeft aan een noodlanding gemaakt te hebben, in goede gezondheid te zijn ‘we zullen er zijn om ons volk te verdedigen’.

Na een stilte verscheen Perez op 13 juli voor het eerst weer in publiek. Dit was tijdens een demonstratie op Plaza Altamira (centrum Caracas). Na een korte verklaring vergezeld door een aantal gemaskerde mannen verdween Perez snel op klaarstaande motoren. In de maanden die volgen verschijnt Perez alleen nog in een aantal exclusieve interviews en via berichten op zijn Instagram en Twitteraccount.

Onder de naam Operatie Genesis verschijnt Perez op 18 december in een video. Hij geeft aan controle te hebben overgenomen van een post van de Nationale Garde bij San Pedro de Los Altos. Later zou blijken dat er o.a. 26 mitrailleurs zijn meegenomen tijdens deze actie. Op 30 december wordt het voormalige huis van Perez in brand gestoken, familie raakt gewond. In een boodschap veroordeelt Perez de actie, en geeft hij aan niet te zullen zwichten.

15 januari 2018

Vroeg in de ochtend op maandag 15 januari 2018 komen er berichten binnen dat in een buitenwijk van Caracas, El Junquito een grootschalige politie-actie gaande is. Vrij snel publiceerde Oscar Perez zijn eerste van uiteindelijk 14 video’s van deze dag. Hij geeft aan te zijn omsingeld door de politie en aan het onderhandelen te zijn.

(Tekst gaat door onder video)

We zien jullie niet als vijanden! We hebben dit niet voor onszelf gedaan. We deden dit voor u, voor uw kinderen, voor uw families…

Oscar Perez: We zijn hier op de nieuwe snelweg in El Junquito. We zijn aan het onderhandelen. We willen deze officieren niet bestrijden, sterker nog, we kennen sommige van hen. Wij zijn patriotten, wij zijn nationalisten die met overtuiging vechten. Aan diegenen van jullie die twijfelden: hier zijn we, vechtend. Ze hebben het vuur op ons geopend en we zoeken dekking, maar nu onderhandelen we met de officieren [onbegrijpelijk] en de functionarissen en de pers. Venezuela, verlies geen hoop. We gaan door in uw naam. Moge de Almachtige God en Jezus Christus ons vergezellen in deze missie.

Man met geweer: De God van Israel is met ons. Mensen van Venezuela …

In de video’s die volgen (zie Instagram) herhalen Perez en zijn mannen het niet voor eigen gewin te hebben gedaan maar voor de mensen van Venezuela. Hij geeft aan dat er ook burgers aanwezig zijn in het huis en dat er op hun geschoten wordt.

In de zevende video verschijnt een Oscar Perez met een bebloed gezicht.

(Tekst gaat door onder de video)

Oscar Perez: Ze schieten op ons met RPG’s, granaten-granaatwerpers. Een man schreeuwt tegen de autoriteiten: we hebben gezinnen en we willen ze weer zien! Er zijn hier burgers! We vertelden hen dat we ons wilden overgeven, maar dat willen ze niet. Ze willen ons vermoorden!

In verschillende beelden die later op social media verschijnen is te zien dat er een granaatwerper wordt ingezet.

(Tekst gaat door onder de video)

In de videos’ die volgen geven Perez en zijn mannen herhaaldelijk aan te worden beschoten en niet terug te schieten. ‘ze willen niet dat we ons overgeven. Ze willen ons letterlijk vermoorden. Ze hebben dat ons zojuist verteld. Wees sterk.’  In zijn laatste Instagramvideo schreeuwt Oscar Perez: ‘We zijn gewond. We zijn gewond en ze schieten nog steeds op ons. [Schreeuwen] We gaan ons overgeven! Stop met schieten!’ daarna wordt het zowel in de buitenwijk van Caracas als op Instagram stil. Op het Twitter account van Perez verschijnt even later een bericht.

Het account word beheerd door directe collega’s van Oscar Perez. ‘We weten niets van de huidige situatie, ze hebben al enkele minuten gerapporteerd’.

In de uren die volgen blijft er veel onduidelijk over de situatie van Oscar Perez en zijn mannen. Totdat CNN meldt dat een hooggeplaatst lid van de Venezolaanse regering, die vroeg om anoniem te blijven, bevestigt dat Oscar Perez zou zijn omgekomen. In een toespraak later die dag gaf Maduro aan dat 5 mensen zijn aangehouden, 2 politiemensen zijn overleden en 5 politiemensen gewond zijn geraakt tijdens de acties. Over het aantal gewonden en slachtoffers bij de groep van Oscar Perez wordt niet gesproken. Tijdens het schrijven van dit bericht is nog niet officieel bekend gemaakt dat Oscar Perez zou zijn overleden.

Onderstaande foto zou door een overheidsmedewerker naar diverse media zijn gelekt. Je zou het levenloze lichaam van Oscar Perez zien.

Update 15.28 uur. De nationale politie bevestigt de dood van Oscar Perez.

Geplaatst op door

Een gewone dag in een failliet Venezuela

Onze fixer Cheo rent heen en weer naar de poort van de gevangenis terwijl Joris en ik even verderop in de straat in spanning op de motorkap van onze auto zitten te wachten. In de straat buiten de gevangenis ontstaat een dagelijkse markt, het is een komen en gaan van bezoekers en verkopers aan de poort van de meest beruchte gevangenis van Venezuela.

Gisteren, toen we de gevangenis bezochten, ging niet alles zoals gepland. Het was niet de eerste keer dat we de Tocoron gevangenis bezochten. Terwijl we ervan overtuigd waren dat iedereen goed was omgekocht voordat we de gevangenis binnengingen, werd al onze uitrusting in beslag genomen door de nationale bewakers die de buitenkant van de gevangenis bewaken. Toen we de gevangenis verlieten, kregen we onze uitrusting niet terug. Later die avond, na enkele gesprekken tussen onze fixer en een aantal gevangenen, werd ons verteld dat de baas van de gevangenen onze spullen had meegenomen van de Guardia National en dat we ze bij de poort van de gevangenis terug konden krijgen.

Tocoron, een gevangenis voor 750 gevangenen werd gebouwd in 1982. Tegenwoordig zitten er 7500 gevangenen. Bewakers en overheidspersoneel zijn niet welkom in deze door gevangenen gerunde gevangenis. De baas van dit alles is gevangene Hector Guerrero Flores alias Niño Guerrero (Het Krijgerskind). De meedogenloze leider heeft twee gezichten. Terwijl hij zijn gevangenis en zijn crimineel imperium met ijzeren vuist runt, staat hij verder bekend als weldoener. Hij haalt gezinnen uit de armoede en geeft rolstoelen en medicijnen aan hen die het nodig hebben. Niño Guerrero runt niet alleen de gevangenis van Tocoron, ook zijn voormalige woonwijk met 28.000 inwoners is volledig onder controle van Niño en zijn mannen. Vele anderen vertellen ons dat zijn macht zelfs veel verder gaat in Venezuela.

De laatste jaren heeft Niño zijn gevangenis omgebouwd tot een kleine stad waar niets ontbreekt. Toen we door de gevangenis liepen zagen we een zwembad, een dierentuin en een disco. In de hoofdstraat zijn restaurants, winkels en voorzieningen zoals een bank, een televisieaanbieder en gokhuizen. Niño en zijn gewapende vrienden rijden ongestoord op motoren rond door de overvolle gevangenis.

Na anderhalf uur wachten voor de gevangenis is er redding. Een van de handlangers van Niño loopt de voorpoort van de gevangenis uit met onze schoudertas. Als we die openen, zien we dat al onze uitrusting er nog in zit en vragen ons af hoeveel dit grapje ons heeft gekost? Niets, met de groeten van Niño .

Opgelucht vervolgen we onze weg naar de hoofdstad van Venezuela, Caracas . Daar is vandaag een massademonstratie gepland. Al jaren heerst er onrust in het corrupte en door een economische crisis geteisterde land. Bij eerdere demonstraties die we de afgelopen weken bezochten, waren er botsingen tussen demonstranten en autoriteiten. Tot nu toe zijn er 43 demonstranten gedood bij deze gevechten.

Toen we in Caracas aankwamen, verruilden we onze auto voor motoren. Vanwege de protesten was er bijna geen andere manier om door de dichtgeslibde straten van de hoofdstad te komen. Eenmaal aangekomen bij een van de snelwegen die als route dienen voor de demonstratie van vandaag, zien we dat de eerste demonstranten zich al voorbereiden op wat komen gaat. Boomstammen worden over de weg gesleept, hekken en alles wat ze kunnen vinden worden gebruikt voor de eerste barricades. In de verte zien we de eerste rookwolken van traangas onze kant op komen. In de uren daarna barst er een strijd los tussen de autoriteiten en de demonstranten en worden de demonstranten geleidelijk aan gedwongen naar het centrum van de stad te trekken.

Terwijl er geen geld is om voedsel in te voeren in Venezuela, is er geen tekort aan traangasbussen, die soms met tientallen tegelijk op de demonstranten worden geschoten. Als de avond begint te vallen, wordt de stemming grimmiger. Terwijl Joris en ik ons naar onze auto begeven, zijn we getuige van de eerste autobranden, winkels en kantoren worden geplunderd. Terwijl de demonstranten hun strijd voortzetten, wordt op sociale media een nieuwe demonstratie aangekondigd voor de volgende dag. Joris en ik gaan verder richting onze volgende stop, de stad Maracay.

Axel (23) houdt een koelkast open om de inhoud te laten zien. Hij woont met zijn broer Billy (27) en moeder Glenda (55) en vader Rosvelt (60) in een middenklassewijk van Maracay. Aan de keukentafel vertelt het gezin over de gevolgen van de crisis.

Glenda werkte twintig jaar als bio-analiste in het ziekenhuis. Sinds gisteren is haar minimumloon meer dan verdubbeld tot 105.000 bolivares. Dat is gelijk aan 18 dollar. Tot gisteren verdiende ze met haar fulltime baan nog geen 9 dollar per maand. De vader van de familie is zijn hele leven koopman geweest, een baan die vandaag, met de volledige ineenstorting van de import, bijna onmogelijk is: “Tegenwoordig is de enige koopman in het land de regering, maar ik handel in kleding. Er is nu geen handel voor mij.”

Het gezin woont al 22 jaar samen in een veilige middenklasse buurt in Maracay. De vader legt ons uit dat de buurt de laatste jaren is veranderd. “Vroeger woonden hier mensen met geld. Toen de crisis erger werd zijn veel van onze buren vertrokken. De regering onteigende veel van de huizen in deze buurt en gaf ze aan “overheidsgerelateerde mensen”, mensen met bijna geen inkomen, soms geen werk, geen opleiding. Ze onderhouden hun spullen niet, geven niet om de buurt en hebben geen respect.” “Vroeger konden we met onze vrienden en familie praten over de politiek in Venezuela, dat onderwerp ligt nu te gevoelig.”

“We hebben geen geld meer voor de auto of het huis. Al het geld dat we hebben, geven we uit aan eten en medicijnen, het is te duur.” Uit zijn kast haalt Rosvelt een strip medicijnen. “Neem dit bijvoorbeeld. Deze strip met 14 pillen, genoeg voor een week, kost in Venezuela 25.000 bolivares.” In zijn andere hand heeft hij een doosje. “Dit doosje, met 300 van dezelfde pillen.., en genoeg voor vijf maanden, kost me 55.000 bolivar in Colombia.”

“Ik lijd dagelijks als ik in het ziekenhuis werk. Het is verschrikkelijk om mensen niet de hulp te kunnen geven die ze nodig hebben vanwege de tekorten aan medicijnen en medische apparatuur. De regering kijkt toe maar doet niets om de situatie te veranderen,” vervolgt een emotionele Glenda. “Elke dag sterven er mensen onnodig, blijven er mensen onnodig ziek. De overheid maakt zich meer zorgen om hun imago. Alle ziekenhuismedewerkers zijn verplicht deel te nemen aan pro-regeringsdemonstraties en de regering geeft veel geld uit aan propagandamateriaal.

“Door een tekort aan voedsel en de stijgende inflatie zijn mensen gedwongen om elke dag weer uren in de rij voor de supermarkt te staan in de hoop dat ze basisproducten als brood, rijst en melk kunnen krijgen. De voedselprijzen stijgen dagelijks en voor een eenvoudige lunch aan de kant van de weg betaal je al gauw 7000 bolivares. Met wat geluk vind je een pak pasta voor 4500 bolivares, wat meer is dan een dagloon.

Vóór de loonsverhoging van 60% van gisteren, verdiende Glenda, de enige kostwinner van het huis, 48.000 bolivar per maand. Hoe kun je daarmee leven? “Beetje bij beetje gaat elk geld dat binnenkomt naar voedsel of medicijnen.” Helpt de loonsverhoging van gisteren het gezin? “Nee, in feite maakt het de situatie nog moeilijker. Elke keer als de lonen omhoog gaan, gaan de prijzen twee keer zo hard omhoog”, antwoordt Rosvelt.

“Bijna alle docenten hebben mijn universiteit verlaten, ik denk dat 80% weg is”, vertelt Axel. “De oudste studenten hebben het op zich genomen en geven nu les.” Axel maakt zich zorgen. “Je kunt wel studeren, maar voor wie ga ik in Venezuela werken? Er is niemand om me een baan te geven. Als je realistisch bent, dan moet ik zeggen dat het onrealistisch is om te denken dat een studie hier in Venezuela iets waard is.”

“Veel jonge Venezolanen hebben het land verlaten. “Mijn familie heeft me ook aangeboden om Venezuela te verlaten, maar ik wilde mijn studie afmaken, ik wil mezelf graag professional noemen. Maar ik heb ook ambities. Mijn droom zou zijn om naar Canada te verhuizen, maar dat is niet realistisch, ik zou op dit moment overal heen gaan waar het mogelijk is”.

“Ja, door Venezuela te verlaten komt het land zonder professionals te zitten, maar we moeten aan onszelf denken, aan ons gezin. De regering geeft ons geen andere keuze dan te vertrekken. Persoonlijk protesteer ik niet, er zijn al verschillende studenten omgekomen bij demonstraties en de dood behoort niet tot mijn toekomstplannen.”

Later op de avond, onder het genot van een biertje van de kosten van bijna een dagloon, praten Joris en ik over de dag. Het blijft onbegrijpelijk wat er gebeurd is met een van de meest olierijke landen ter wereld. We vragen ons af wat morgen zal brengen, want elke dag in Venezuela lijkt te bestaan uit ondenkbare en onvoorspelbare ontwikkelingen.

[Dit artikel werd eerder gepubliceerd op VICE.com onder de titel: Así se ve la Venezuela que no aguanta más la crisis]

Door: Michel Baljet Foto’s: Joris van Gennip

Geplaatst op door

Opinie: Venezuela, een dictatuur op weg naar een burgeroorlog.

Wie nog twijfels had over de democratie in Venezuela hoeft niet langer te piekeren. Het laatste kleine beetje democratie is gisteren overboord van het zinkende schip gegooid. Terwijl de wereld toekijkt en het regime van Maduro om de oren slaat met sancties en verzoeken tot een dialoog, vlucht de Venezolaan massaal het land uit. Zij die achterblijven maken zich klaar voor een steeds gewelddadiger wordende strijd.

Het regime van Maduro had voor afgelopen zondag een verkiezing uitgeschreven waarvan de uitslag al van te voren bekend was. Gisteren mocht de Venezolaan naar de stembus om de 545 leden voor een ‘Grondwetgevende Vergadering’ te kiezen. De 5500 kandidaat-leden waren allen gelieerd aan de partij van Maduro. Het doel van het nieuwe parlement is de grondwet herschrijven, waarbij Maduro nog meer macht naar zich toe zal trekken. De oppositie die sinds 2015 twee derde van de parlementszetels bezit, hekelde de verkiezingen vanaf dag één en heeft deze dan ook geboycot. Bij een zelf-georganiseerde volksraadpleging eerder deze maand riep zij op tot nieuwe presidentsverkiezingen.

Niet alleen de oppositie in Venezuela ging met de hakken in het zand. Landen als Amerika en Colombia zagen niets in deze ‘schijn’verkiezing. Colombia gaf aan de uitslag niet te erkennen en Amerika kondigde aan met nieuwe sancties te komen. Ook de Europese Unie heeft een mening en roept Venezuela op door middel van ‘dialoog, politieke wil en moed’ tot een oplossing te komen.

Intussen neemt het geweld op straat toe. Al maanden gaan leden van de oppositie de straat op om aandacht te vragen voor de humanitaire crisis in het geteisterde land en om te protesteren tegen het beleid van Maduro. De sfeer wordt met de dag grimmiger. Waar ik, toen ik er vorige maand was, nog schrok dat de Guardia Nationaal gascanisters direct op demonstranten en de pers schoot, stroomt mijn Whatsapp vandaag de dag vol met beelden van grote explosies en tot de tanden toe bewapende militairen.

Maar wie eerlijk is, ziet dat er eigenlijk allang een dictatuur is in Venezuela. Maduro regeert al jaren met een decreet. Het parlement waar de oppositie sinds 2015 de meerderheid heeft staat al sinds dag één buiten spel. Oppositieleden worden gewoonlijk opgesloten en verkiezingen die al gehouden hadden moeten worden hebben niet plaatsgevonden. Overheidsmedewerkers worden al jaren onder druk gezet om het beleid van de overheid te steunen. Zo niet, dan verlies je baan, huis of beide, die dreiging was bij de verkiezing van afgelopen zondag niet anders.

Tot voor kort leek de wereld met gesloten ogen de andere kant op te kijken en was er in verhouding bijna geen aandacht voor de ontwikkelingen in het land. Nu kijkt de wereld wel mee. Naïef en vanaf de zijlijn, dit terwijl er zich voor onze ogen een grote humanitaire crisis ontvouwt.

De diplomatieke wegen van de oppositie die vol gaten zaten bleken allemaal doodlopend te zijn. Ook van de internationale gemeenschap hoeft de Venezolaan, zoals het er nu uitziet, buiten wat sancties en ‘goedbedoeld advies’, niet veel te verwachten.

De hongerige Venezolaan kan niet anders dan op zijn benen proberen te blijven staan en te vechten voor verandering. Met het claimen van een overwinning bij de verkiezing van afgelopen weekend is duidelijk dat Maduro niet van plan is de handdoek snel in de ring te gooien. Heel veel vrienden had Maduro echter niet meer, en dat zullen er nog minder worden zodra hij totaal de controle zal verliezen over de mensen die hem in het zadel houden, zijn tot de tand bewapende vrienden van de Nationale Bolivariaanse strijdkrachten.

Geplaatst op door

Nieuwe Revu | De wereld van Niño Guerrero

Terwijl Venezuela op z’n gat ligt, gaat in de gevangenis het leven gewoon door. Journalist Michel Baljet en fotograaf Joris van Gennip worden bij de ingang opgewacht door twee bewapende gevangenen, bedoeld om bewakers buiten te houden. Welkom in Tocoron, een van de beruchtste gevangenissen van Venezuela.

Naast me loopt een jonge soldaat met een te grote mitrailleur om zijn schouder. Joris, de fotograaf die met mij naar Venezuela mee is gereisd, loopt rechts achter me, onze fixer links. We zijn al een paar honderd meter aan het lopen over een onverhard zandweggetje, dat voor ons gevoel nergens heen leidt, wanneer ik Joris wederom vraag extra waakzaam te zijn. Vanaf de andere kant komt een motor aangereden met nog twee soldaten.

Verboden gebied

Ruim een uur eerder zijn Joris en ik aangekomen bij Tocoron, om een verslag te maken over het leven in een van de meest beruchte gevangenissen van Venezuela. Wat een routineklus moest zijn, loopt niet zoals gepland. Terwijl we dachten alle militairen die de buitenpoort van de gevangenis bewaken omgekocht te hebben, zijn onze spullen – wat camera’s en andere apparatuur – alsnog afgenomen door een majoor. Na onderling overleg stuurde hij ons met de jonge soldaat het verlaten weggetje dat langs de gevangenis liep op.

De motor met de twee soldaten komt tot stilstand en de soldaat die ons begeleidt, praat met zijn collega’s. Na een paar schichtige blikken onze kant op wordt besloten dat we om moeten keren, om terug te lopen naar de poort van de gevangenis. Nooit zal duidelijk worden waarom we überhaupt deze kant op waren gestuurd.

Daarna ging het snel. Bij de poort kregen we onze spullen niet terug, maar mochten wel doorlopen. In mijn broekzak zat nog een telefoon die we konden gebruiken om foto’s te maken. We besloten toch zonder apparatuur naar binnen te gaan. Bij het binnenlopen van de gevangenis haalden we opgelucht adem, beiden met het gevoel dat dit weleens heel anders had kunnen aflopen. Vanaf hier komen we geen bewakers meer tegen, geen militairen en geen overheidsmedewerkers. Sterker nog: vanaf hier is het verboden gebied voor hen.

We lopen de wereld van Niño Guerrero binnen, een gevangene die deze gevangenis samen met zijn handlangers al jarenlang runt. De autoriteiten hebben jaren geleden de controle van de gevangenis al opgegeven en richten zich nu alleen nog op bewaking van de omheining van de gevangenis. In 2012 is Guerrero met een aantal handlangers ontsnapt, een jaar later was hij weer terug en sindsdien heeft hij geen dag stilgezeten om zijn imperium verder uit te bouwen. Héctor Guerrero Flores, aka Niño Guerrero (The Warrior Child), is een meedogenloze leider met twee gezichten. Waar hij enerzijds met een ijzersterke vuist de gevangenis en zijn criminele imperium draaiende houdt, staat hij anderzijds bekend als weldoener. Als een hedendaagse Robin Hood haalt hij families uit de armoede en deelt hij rolstoelen en medicijnen uit aan zij die het nodig hebben. The Warrior Child runt niet alleen de Tocoron-gevangenis; ook zijn voormalige wijk met 28.000 inwoners staat volledig onder het gezag van hem en zijn mannen. Als we onze fixer moeten geloven, gaat zijn macht veel verder.

Machtsgreep

Tocoron, gebouwd in 1982 voor 750 gevangen, huisvest er vandaag de dag ruim 7500. Al jaren heeft de overheid hier niets meer te zeggen. Sterker nog: bij de ingang die leidt naar het centrum van de inrichting staan twee bewapende gevangenen om bewakers buiten te houden. 3 jaar terug was deze beveiliging nog extremer, toen stonden er nog gevangen met mitrailleurs en kon je op iedere hoek van de straat een bewapende gevangene vinden. Onlangs heeft Niño besloten deze wapens op bezoekdagen te vervangen door messen. ‘Voor de beeldvorming,’ zo leer ik later.

De meeste van de kogelgaten zijn van een conflict dat een paar jaar geleden plaatsvond. In een vuurgevecht dat uren duurde, won Niño zijn macht terug

Het is niet de eerste keer dat Joris en ik hier zijn. Vorige week waren we er ook. Beiden gefascineerd door de ontwikkelingen binnen deze gevangenis, besloten we vandaag terug te gaan. De eerste keer dat ik in deze wonderlijke wereld kwam, was in 2014. Ik heb me er zelfs een paar dagen vrijwillig laten opsluiten om te begrijpen wat hier gaande is.

Als je door de poort van de gevangenis loopt, kom je op een hoofdweg die naar het centrum van de gevangenis loopt. Links ervan staan de twee panden die ooit de oorspronkelijke gevangenis vormden. Gevangenen zijn bezig met restauratiewerkzaamheden aan de flat, ze zijn ongeveer halverwege. Onder de nieuw aangebrachte buitenlaag zijn de kogelgaten nog goed zichtbaar. De meeste van deze kogelgaten zijn van een conflict dat een paar jaar geleden plaatsvond. Een gevangene was van mening dat niet één persoon de baas hoefde te zijn binnen de muren van Tocoron. Niño was het daar niet mee eens. In een vuurgevecht dat uren duurde, won Niño zijn macht terug. Tientallen mensen overleefden de machtsgreep niet. Het officiële dodental staat op zestien. Filmpjes gemaakt door gevangenen laten ons echter een veel hoger aantal doden zien.

Onderdanen

Direct na de ingang vinden we aan de hoofdstraat een plein met een basketbalveld. Een podium staat klaar en de boxen voor een optreden later op de dag worden klaargezet. Naast het pleintje ligt het net gerenoveerde zwembad met een speeltuintje voor de jongste bezoekers.

Als we even doorlopen op de hoofdstraat komen we in het centrum van de gevangenis. Waar er in Venezuela op dit moment een grote voedselcrisis is, lijkt deze hier niet te bestaan. Verschillende winkeltjes en restaurants bieden allerlei eten en benodigdheden aan. Hier hoeven de klanten, in tegenstelling tot de buitenwereld, niet eerst uren in de rij te staan voordat ze een aankoop kunnen doen.

Ook een zwembad ontbreekt niet in de Tocorongevangenis, waar het in economisch opzicht beter gaat dan buiten de poorten.

Terwijl de ontwikkelingen in Venezuela de afgelopen jaren door een tekort aan bouwmaterialen tot stilstand zijn gekomen, zijn de ontwikkelingen in Tocoron in sneltreinvaart doorgegaan. Zo zijn verschillende gebouwen die bij mijn bezoek 3 jaar geleden nog van triplex waren, nu van beton.

De kleine, autonome stad biedt tal van voorzieningen voor wie dat betalen kan. Zo kun je voor 100.000 bolivar per week (een maandloon) een televisieaansluiting krijgen. Bewoners van Tocoron betalen een toelage om in de gevangenis te mogen verblijven; kun je dat niet betalen, dan word je een onderdaan, herkenbaar aan een stropdas. Je moet dan werken voor Niño om je plek binnen de gevangenis te betalen. De onderdanen mogen alleen met toestemming rondlopen en verblijven in een afgesloten deel van de gevangenis. Onderdanen helpen bezoekers met het tillen van bagage, doen onderhoudswerkzaamheden en slepen grote emmers met water door de gevangenis. Dagelijks krijgen ze een door de overheid betaalde maaltijd. We zien ’s middags een lange rij magere mannen wachten wanneer het eten uit grote potten wordt uitgedeeld.

Banco de Tokio

Tocoron is opgebouwd in sectoren. Hoe dichter je bij het centrum zit, des te beter de voorzieningen. Zo heb je hutten met of zonder airco, en met of zonder tv. Als je het heel goed doet, kun je een winkeltje hebben aan de hoofdstraat, met een aangrenzende slaapkamer.

Er is een bank: de Banco de Tokio. Gevangenen die geld willen overmaken, kunnen dat laten doen naar een van de vele rekeningen van Niño’s handlangers. Na aftrek van 10 procent commissie kun je jouw geld ophalen. Geld lenen kan ook, tegen rentes tussen de 10 en 20 procent. Maar o wee als je te laat terugbetaalt.

Joris en ik hadden besloten dat het niet slim was met grote stapels geld de gevangenis binnen te lopen. Door de gigantische inflatie in Venezuela is 100 dollar vandaag de dag 430.000 bolivar waard (nu zelfs 600.000). Sinds kort zijn er nieuwe bankbiljetten tot en met een waarde van 20.000 bolivar, deze zijn echter nergens te krijgen. Het grootste biljet dat verkrijgbaar is, heeft een waarde van 100 bolivar. In plaats van ruim 4000 biljetten in een rugzak te stoppen, besloten we dollars mee te nemen. Zoals ons al verteld was, hadden we die in een mum van tijd tegen een goede koers omgewisseld binnen de muren van Tocoron.

Samen met onze fixers doen we een rondje door de gevangenis. Een van de fixers heeft hier vastgezeten en kent veel mensen binnen de muren. Met elke bocht die we maken, zie ik de verbazing van fotograaf Joris toenemen. Naast het zwembad, de speeltoestellen en de winkelstraat heeft Tocoron tal van andere voorzieningen. Zo zijn er barretjes en heeft Tocoron de bekendste disco van de regio: Disco Tokio. Beroemde artiesten uit binnen- en buitenland treden er op, en er is zelfs zendtijd ingekocht op de radio om een volgend feest aan te kondigen. Op dit moment wordt de disco gerenoveerd, naar wat ik begrijp wordt de net nieuwe marmeren vloer vervangen door een verlichte vloer.

Corrupte wapendeal

Even verder lopen we de dierentuin binnen. Terwijl de bewoners van de dierentuin van hoofdstad Caracas verhongeren, zien we hier het tegenovergestelde. Een ruim assortiment aan dieren, waaronder flamingo’s, apen en een panter leven in een goed onderhouden gebied aan de noordkant van de gevangenis. Voedsel is er in overvloed, dag en nacht houden gevangenen zich bezig met de verzorging van de dieren. In de dierentuin is een nieuwe arena gebouwd voor hanengevechten, en verderop staat een stal met wedstrijdpaarden.

In Tocoron breken ook geregeld hanengevechten uit.

Via de varkensstallen lopen we langs het honkbalveld naar een van de wijken van de gevangenis. Het is een komen en gaan van motoren, een vervoersmiddel dat alleen voor de handlangers van Niño Guerrero beschikbaar is. Kleine huisjes van triplex vormen hier een soort sloppenwijk. Dit is nog steeds het betere gedeelte van de gevangenis. Als we een van de huisjes binnengaan, komen we in een kleine ruimte met een tweepersoonsbed. Witte A4’tjes vormen het behang, het dak is netjes afgesloten met een systeemplafond. Het is koel, de airco staat aan, op televisie is een muziekprogramma te zien.

Met de ­aanwezige wapens en granaten kunnen Niño en zijn crew een kleine oorlog ­winnen

Terug in het centrum praten Joris en ik, onder het genot van een biertje, over wat we gezien hebben. ‘Ik voel me eigenlijk veiliger binnen de muren van de gevangenis dan erbuiten,’ zegt Joris. Het lijkt er zo in eerste aanblik inderdaad op dat de gigantische crisis die Venezuela op dit moment teistert, aan Tocoron voorbijgaat. De ontwikkelingen gaan in rap tempo door. Eten is er volop en alles functioneert. Je zou bijna vergeten dat je niet in een resort bent, maar in een van de beruchtste gevangenissen van het land. Jaarlijks vinden honderden mensen er de dood. Sterker nog: een dag na ons bezoek worden er drie lichamen bij de poort van de gevangenis gevonden. En een week later weer één.

Imperium

Om de orde te bewaken zijn de handlangers van Niño Guerrero bewapend met moderne, soms automatische wapens. Bij een corrupte wapendeal met de overheid in 2014 zijn er ruim 1400 wapens ingeleverd. Daarvoor zijn via de achterdeur minimaal evenveel modernere teruggekomen. Met de aanwezige wapens en granaten kunnen Niño en zijn crew een kleine oorlog winnen. Daarnaast heeft Niño een rechtbank in zijn gevangenis, waarvan hij de rechter is. Terwijl Venezuela de doodstraf niet kent, is dat in de rechtbank van The Warrior Child, wel anders. We krijgen van diverse gevangenen gruwelijke foto’s te zien van levenloze mensen, sommigen verminkt voordat ze vermoord werden.

Niño en zijn mannen wonen op veilige afstand aan de rand van de gevangenis. Zijn huis schijnt van alle gemakken voorzien te zijn en wordt 24/7 bewaakt. De omzet haalt Niño niet alleen uit de huurpenningen van de cellen, maar ook uit een provisie op de verkoop van de restaurantjes en bars, de gokomzetten, zijn bank, afpersingen, drugshandel en diefstal. Volgens officials heeft 90 procent van de criminaliteit in de regio een link met de gevangenis. Het gaat zelfs zo ver dat een slachtoffer van een carjacking enkele uren nadat zijn auto gestolen is, een belletje krijgt uit Tocoron met de hoogte van het losgeld om de auto terug te krijgen. Deze mag het slachtoffer dan komen afrekenen binnen de poorten van de gevangenis, waarna hij of zij de locatie van de auto én de sleutel terug krijgt. De prijs om je gestolen auto terug te krijgen ligt, afhankelijk van hoe nieuw die is, tussen de één en zeven maandlonen.

Het is moeilijk in te schatten hoeveel het imperium van Niño Geurerro waard is. Een grove berekening leert ons dat hij met de huidige koers met de huurpenningen alleen al rond de 200 miljoen bolivar binnenhaalt, ofwel bijna 2000 reguliere maandlonen. De huurpenningen zijn nog maar een topje van de ijsberg.

De groetjes van The Warrior Child

Na wat mensen gesproken te hebben en wat rondgelopen te hebben, besluiten we dat het een mooie tijd is om te gaan. Bij het naar buiten gaan wil de majoor die onze spullen heeft afgenomen deze niet teruggeven. Een smeekbede van onze fixer helpt niet. Zelfs geld bieden, iets wat aan de orde van de dag is in Venezuela, biedt geen uitkomst.

Een gevangenis met een dierentuin, in Tocoron kan alles.

​​​​​​​Om toch te proberen onze camera’s en andere spullen terug te krijgen, proberen we buiten de poort in contact te komen met de Guardia National. Een belletje met gevangenen binnen Tocoron biedt na een paar uur uitkomst. ’s Avonds, wanneer we weer terug zijn in Maracay, komt het verlossende telefoontje: ‘Jullie spullen liggen niet meer bij de majoor maar in de gevangenis.’ De volgende morgen kunnen we het komen ophalen.

De volgende ochtend vroeg rijden we terug naar Tocoron. En zowaar, na een uur wachten komt een handlanger van Niño Guerrero de poort van de gevangenis uitgelopen met onze schoudertas. Alles zit er nog in. Wat dat ons kost? Niets, met de groetjes van The Warrior Child. ✖

 

FOTOGRAFIE JORIS VAN GENNIP EN MICHEL BALJET

Geplaatst op door — 1 reactie

Van werkloze hipster tot lid van de VN Veiligheidsraad

Maria Gabriela Chavéz, de dochter van Hugo Chavéz, is onlangs benoemd tot lid van de vijftienkoppige VN Veiligheidsraad. Dit is de eerste baan in het leven van Maria. Hoe werd Maria van partygirl, lid van de VN?

Maria Gabriela Chavéz (34), geboren op 12 maart 1980, is één van de vijf kinderen van voormalig president van Venezuela Hugo Chavéz. In de jaren voor het overlijden aan kanker van Chavéz werd Maria gezien als ‘First Lady’. Ze had een leidende rol in het leven van Chavéz. Maria, die om onbekende redenen gestopt is met haar eerste studie, heeft daarna de studie journalistiek afgemaakt. De rest van haar 34-jarige bestaan heeft ze besteed aan haar Paris Hilton-achtige hipster lifestyle met wereldreizen en feesten. Vanaf 1 januari maakt ze deel uit van de VN Veiligheidsraad -als één van de 15 leden- en zal ze de komende twee jaar meebeslissen over onderwerpen als de Oekraïne, ISIS en terrorisme.

De rijstkoningin

Onomstreden is Maria niet. Onlangs werd ze nog in verband gebracht met importcorruptie uit Argentinië, waardoor ze de bijnaam ‘de rijstkoningin’ kreeg. Door de prijs van geïmporteerde rijst kunstmatig extreem hoog te houden zou ze miljoenen hebben verdiend, terwijl de voedseltekorten in Venezuela oplopen. Er gaan stemmen op dat één van de redenen voor haar aanstelling bij VN de bijkomende diplomatieke immuniteit is die ze verkrijgt met haar functie.

Haar huis, het paleis

Beeld: Instagram

In tegenstelling tot Jacqueline Kennedy (de vrouw van de vermoorde president J.F. Kennedy), die binnen twee weken na de moord het Witte Huis verliet (zonder een alternatief woonadres te hebben), is Maria blijven wonen in het presidentiële paleis ‘La Carsona’. Hierdoor woont de huidige president Maduro in het huis van de vicepresident op een legerbasis.

Terwijl Venezuela gebukt gaat onder grote tekorten, hyperinflatie en groeiende criminaliteit heeft het paleis waar Maria verblijft een zwembad, bioscoop, fitnessruimte, danszaal en een bowlingbaan. De onderhoudskosten zijn rond de 300.000 dollar per maand. Ze woont er al ruim 15 maanden. Er zijn door buren al meerdere klachten ingediend vanwege geluidsoverlast door feestjes die werden gegeven in het paleis. Daarnaast willen een aantal bezorgdiensten geen eten meer bezorgen door onbetaalde rekeningen.

De zus van Maria, Rosa Chavéz, toevalligerwijs de vrouw van de huidige vicepresident van Venezuela, woont ook in het paleis ‘La Carsona’.

Jetset

Naast het gebruik van het paleis maakt Maria ook nog steeds gebruik van het privévliegtuig van de president en de presidentiële veiligheidsdienst, die 5000 man telt.

De VN Veiligheidsraad bestaat uit 15 leden. 5 permanente leden en 10 niet-permanente leden die aangewezen worden voor 2 jaar. Om in de Veiligheidsraad te komen heeft Venezuela de steun nodig gehad van een groot deel van de Zuid-Amerikaanse landen. Haar stoel in de Veiligheidsraad zal naar alle waarschijnlijk naast die van Venezuela ’s aartsrivaal Amerika zijn. In 2006 maakte Chavéz toenmalig president Bush nog uit voor de duivel. Toen bekend werd dat Chavéz aan kanker leed, werd beweerd dat Amerika dit aan hem gegeven zou hebben.

De macht van Cuba

Door de nauwe banden met Cuba wordt verwacht dat veel van de inbreng van Maria rechtstreeks vanuit de familie Castro zal komen. De afdeling internationale studies van de universiteit van Venezuela heeft de aanstelling van Maria onlangs in het openbaar verworpen. Daarnaast vragen veel critici zich af of ze wel de juiste persoon op de juiste plek is.

Andere geruchten die rondgaan zijn dat de aanstelling van Maria een promotieladder kan zijn, aangezien de populariteit van Maduro flink aan het afnemen is, tot rond de 30 procent. Ooit heeft Hugo Chavéz in een interview op nationale televisie te kennen geven dat iemamnd uit zijn bloedlijn de nieuwe leider zal worden van Venezuela.

Social media rockster

Maria is een rockster op Twitter en Instagram. Met haar bijna één miljoen volgers op Twitter en grote aantallen volgers op Instagram speelde ze een grote rol toen haar vader nog president was. Veel van haar tweets zijn selfies met beroemdheden, feestjes, huisdieren en natuurlijk die met haar vader Hugo Chavéz. De tijd zal leren of ze uit het goede hout is gesneden voor haar eerste baan. 

Geplaatst op door — 1 reactie

Vrijwillig opgesloten in Tocoron, de beruchtste gevangenis van Venezuela

Tocoron is de beruchtste gevangenis van Venezuela. Er vallen honderden doden per jaar en werkelijk alles is er te krijgen. Wapens, cocktails en zelfs een krokodil zijn binnen de muren te vinden. Ik liet me er vrijwillig opsluiten.

Normaal gesproken is de toegangsweg naar de gevangenis die uitkijkt op een open veld verlaten. Deze ochtend echter, als ik om 7 uur met mijn motor kom aanrijden, is de weg omgebouwd tot een ware boulevard. Ik parkeer bij een soort van beveiligde stalling die voor de dag opgebouwd is en laat mijn helm, telefoon en andere bezittingen achter bij dezelfde mensen.

Het is nog vroeg en de poort van de Tocoron gevangenis zal voor zeker nog een uur niet open gaan. Ik en mijn fixer besluiten koffie te gaan drinken bij één van de tijdelijk opgebouwde restaurantjes.

7500 gevangenen

Mijn fixer is een Venezolaanse jongen van rond mijn leeftijd. Hij heeft ‘binnen’ sinds een jaar een familielid vastzitten, die is veroordeeld voor een gewapende overval. Straks zal hij mijn gids zijn, als ik mezelf binnen de muren van Tocoron zal laten opsluiten.

Tocoron is berucht. Honderden mensen per jaar overlijden er door geweld. Oorspronkelijk werd de gevangenis gebouwd voor 900 gevangen, maar tegenwoordig zitten er ruim 7500 gevangenen, verdeeld over verschillende gebieden.

Om urenlange rijen en controle op contraband te voorkomen besluiten we de Guardia Nacional (die de buitenkant van de gevangenis bewaakt) om te kopen. Al snel staan we, na het afgeven van onze identiteitsbewijs, zonder controle binnen. Dit zal de laatste keer zijn dat ik vandaag een bewaker zie, want vanaf dit punt zijn bewakers en autoriteiten niet meer welkom. Ze zullen zelfs worden neergeschoten als ze wel proberen binnen te komen.

El Niño Guerrero

Tocoron wordt geleid door gevangen met aan de leiding El Niño Guerrero, oftewel ‘de Pran’. De gevreesde leider houdt de afgelopen jaren de touwtjes binnen de muren van zijn stad strak. Hij wordt gerespecteerd en door velen zelfs als een icoon gezien.

El Niño Guerrero en de Pran zijn bijnamen van Héctor Gabriel Guerrero Flores. Op 30 augustus 2012 ontsnapt hij samen met 14 van zijn handlangers uit Tocoron. Later werd hij weer gearresteerd. Omdat hij een vals identiteitsbewijs gebruikte tijdens zijn arrestatie duurde het echter drie weken voordat de autoriteiten er achter kwamen dat ze de meest gezochte crimineel van het land al vast hadden zitten. Bij terugkomst in Tocoron werd hij door zijn iconische status met open armen ontvangen.

Als ik na het Guardia checkpoint naar binnen loop kom ik op een soort boulevard terecht. Ik kom voorbij een plein met live muziek en een DJ, een zwembad in aanbouw en diverse restaurantjes, winkels, barretjes en een tandarts. Voor mij wordt door een elektrabedrijf, bestaande uit gevangenen, gewerkt aan een elektrapaal.

Niets in de gevangenis gebeurt tegen de wil van El Niño Guerrero. Mocht ik iets stoms uithalen, dan is dat daarom een probleem voor mijn contactpersoon binnen de muren. Ik word dan ook scherp in de gaten gehouden en foto’s worden voor mij gemaakt.

Pistolen en mitrailleurs

Alles wat je kunt bedenken is binnen de muren te krijgen. Van levensmiddelen tot elektronica en van drugs tot wapens. Laatstgenoemden worden binnen de muren van Tocoron, van kleine pistolen tot grote mitrailleurs, openlijk gedragen. Zo nu en dan zie je de Pran of zijn broer voorbij rijden op de exclusief voor hen geïmporteerde motoren.

Tocoron wordt gezien als een van de gewelddadigste gevangenissen in Venezuela en misschien wel van het continent. Al snel blijkt dan ook dat de claim van de Venezolaanse regering dat alle gevangenissen van het land ontwapend zijn, niet klopt. Officiële cijfers van het aantal doden per jaar zijn niet bekend, maar in 2012 zouden dit er volgens uitgelekte cijfers een ruime 600 zijn.

Krokodil

El Niño Guerrero houdt van dieren, dus als we verder het terrein van de gevangenis binnenlopen, komen we voorbij een dierentuin met tientallen soorten beesten in kooien –inclusief een krokodil – en een paardenren met een zestal volwassen en twee jongere paarden. Mijn contactpersoon houdt van paarden dus we blijven er even rondhangen.

Sloppenwijk

De gevangenis bestaat uit verschillende delen. Je hebt de flats in het begin van het terrein, dan een gigantische sloppenwijk en uiteindelijk een tentenkamp. Je status binnen de muren bepaalt waar je terechtkomt. Het tenten kamp is eigenlijk een kleine gevangenis binnen de gevangenis; er staat zelfs een hek om heen.

Mijn contactpersoon woont in de sloppenwijk, wat zijn naam eigenlijk geen eer aan doet want het is één van de betere plekken om te wonen. Honderden met triplex en golfplaten bedekte bouwsels vormen straten en wijken. De dunne houten opbergboxen waar nieuwe Bera-motoren in vervoerd worden vormen 80% van de bouwmaterialen.

Drie bij drie

Terwijl we door de straatjes lopen worden we scherp in de gaten gehouden door de bewapende jongens in de controleposten. Het ‘huisje’ van mijn contactpersoon is ongeveer drie bij drie meter en word gedeeld met een ander. Naast een bed en een kledingrek heeft hij de luxe van een kleine airconditioning en een tv’tje. In de hoek van de kamer staat een emmer die dient als toilet, de boel is vochtig en het wemelt er van ongedierte. Dit wordt mijn kamer de komende avonden.

De boel is vochtig en het wemelt er van ongedierte

We lopen nog wat rond en mijn contactpersoon stelt me voor aan wat mensen, laat mij hun honkbalveld zien en we eten wat bij één van de tientallen primitieve restaurantjes. Wat mij opvalt is dat zelfs dingen die buiten deze muren door de crisis in Venezuela nauwelijks meer te krijgen zijn, zoals shampoo, olie en brood, hier in overvloed verkocht worden.

Discotheek Tokio

Later die avond spreken we af met wat mensen die ik eerder die dag ontmoet heb. We ontmoeten elkaar in de discotheek van Tocoron, genaamd ‘Tokio’. Onder het genot van wat cocktails praten we over hun leven binnen de muren. Sommigen zitten hier al jaren, andere zitten er net. Achter ons draait de DJ muziek en als je hier zo binnen staat is deze disco niet te onderscheiden van een disco buiten de muren.

Als we gaan slapen deel ik mijn bed met een ander terwijl nog twee gevangenen op de grond naast me liggen. Voor ik in slaap val hoor ik dichtbij nog wat pistoolschoten. Ik vraag me wat er nou weer gebeurd is.

Banco Nacional de Tokio

‘s Ochtends besluit er voor de anderen uit te gaan. In het steegje ga ik tussen de modder op een klein plastic stoeltje zitten. Ik kijk om heen en denk aan hoe gevaarlijk het hier wel niet is. Wat als er ooit brand uitbreekt en wat als je echt ziek mocht worden?.

Rond een uur of zeven wandelen we weer verder. Tijdens het ontbijt vertelt mijn contactpersoon over de tandarts, de gevangenisbank ‘Banco Nacional de Tokio’ en de andere bedrijfjes die er in de loop der jaren op het terrein ontstaan zijn. Tocoron is binnen de muren een op zichzelf draaiende stad inclusief vuilnisophaaldiensten, een verbouwingsbedrijf en een bedrijf voor elektrisch onderhoud.

Het huis van de broer

Vlakbij de entree van het terrein staan twee grote flatgebouwen. In de muren van deze gebouwen zitten honderden maar dan ook honderden kogelgaten, op de gebouwen staan gewapende gevangenen de wacht te houden. De meeste kogelgaten zijn ontstaan nadat er een paar jaar geleden een strijd ontstond tussen El Niño Guerrero en een rivaal die van mening was dat de macht verdeeld moest worden. In een acht uur durende strijd met pistolen, machinegeweren en granaten is die rivaal toen uitgeschakeld.

Vandaag de dag is de flat het huis van de broer van El Niño Guerrero. Als ik de flat binnen loop begint het te voelen als een gevangenis. Het is donker, kil, en de hekken maken het echt. We worden beneden aandachtig bekeken door de twee gevangenen met een machinegeweer die het eerste checkpoint vormen. Hoe meer trappen we op lopen hoe groter de controle wordt. De broer woont op de bovenste verdieping in een soort van door cellen samengevoegde meerkamerappartement.  Het is niet de mooiste plek om te zitten in Tocoron, maar hij zit er dan ook voor het statement: ‘Er is er maar één de baas.’

Pretpark

Ik ben uitgenodigd voor een barbecue, en we lopen via de boulevard richting de andere kant van Tocoron. De boulevard lijkt ondertussen meer op een pretpark. Gevangenen verkleed als nar, soms op stelten, lopen rond en er worden ballonnen en andere zaken verkocht aan bezoekers. Achter ons is een tandartsenpost, en voor ons wordt door het gevangenen beheerde elektrabedrijf gewerkt aan de bekabeling. Op een poster van de ‘Banco Nacional de Tocoron’ wordt uitgelegd hoe gevangen geld kunnen overmaken van buiten de gevangenis.

Tijdens de barbecue praat ik met de vader van El Niño Guerrero en zijn zoons. Hij is trots op hen. Binnen de muren oogsten ze respect en ze hebben duidelijk de macht in handen. Eten en alcohol is er in overvloed, er wordt vooral veel gelachen, de zaken gaan goed voor El Niño.

Twee dagen na mijn bezoek lees ik in de krant dat er weer iemand is vermoord in Tocoron. Twee weken later wordt de broer van El Niño vrijgelaten.

Geplaatst op door — 1 reactie

Fotoverslag: Coloctive vs CICPC (politie) – De volgende dag

Op 7 oktober ontstond er een “shootout” tussen leden van een colectivo en de CICPC (politie) in Caracas. Dit is opmerkelijk omdat de colectivos eigenlijk nooit een probleem hebben met de politie. Maar die dag was het anders. Sommige media vernoemden het incident niet eens andere spraken van 3 of 5 doden, waaronder de leider van de colectivo’s in Caracas (Odreman), die een goede vriend was van de vorige week overleden politicus (Serra). Odreman voorspelde in een statement minder dan 30 minuten voor zijn moord wat er die dag zou gebeuren. Bewoners van de door de colectivo bewaakte flat spreken van beroving door de politie. Reden voor mij om gisteren naar Caracas af te reizen om eens te kijken wat er echt gebeurd was.

Het hoofdkantoor van de colectivo is een kelder van een flat met 28 verdiepingen. De colectivo bewaakt deze flat, bewoners betalen hiervoor 400 bolivar beveiligingsgeld per maand. De flat staat een paar blokken van het centrum van Caracas.  Als we aankomen is de deur dicht.

image

Aan de overkant van de straat staat de politie klaar wachtende op wat gaat komen (of niet)

image

Op de stoep van de met kogelgaten gevulde voordeur ligt nog bloed van de dag ervoor.

image

image

Eens kijken of we naar binnen kunnen om een kijkje te nemen achter de deur.

Bewoners van de flat spreken ervan de politie ze gedurende hun shootout heeft beroofd van geld, apparatuur en voedsel. Volwassen en kinderen zouden zijn geslagen. Ze nemen me mee om de schade te laten zien. Dat betekent 28 verdiepingen met de trap want de lift doet het niet.

image

image

image

image

image

Verklaring van beroving :

Ze vinden een sleutel voor me om één van de twee delen van de kelder te openen. Het deel waar een aantal van de colectivo’s woonde. Er wordt aangegeven dat hier gisteren al deels is schoongemaakt. Toch vind ik overduidelijk nog sporen van het vuurgevecht van gisteren.

image

De soort van Human Rights Watch komt aan. Samen met deze delegatie, een vertegenwoordiger van de bewoners, politie en een collega van Venezolaanse media nemen we een kijkje achter de beschoten voordeur.

image

image

image

Bewoners spreken van minstens 8 doden. Ik heb (nog) geen reactie van de colectivo’s kunnen krijgen. Mijn gevoel zegt dat dit verhaal nog niet over is en dat we, nadat de overledenen naar het graf gedragen zijn, een reactie kunnen verwachten van wat er op 7 oktober gebeurd is. Waarom de politie hun handelswijze heeft aangepast en voor het eerst in jaren colectivo’s zo aanpakt blijft op dit moment nog een raadsel.